Ketie Gabitashvili

საგრანტო სეზონი პოსტდოქტორანტებისათვის

ახალ საგრანტო სეზონში ქართველ პოსტდოქტორებს ეძლევათ უპრეცენდენტო შანსები საგრანტო კონკურსების ტრიადის სახით: 1. შოთა რუსთაველის საქართველოს ეროვნული სამეცნიერო ფონდმა გამოაცხადა საგრანტო კონკურსი ახალგაზრდა მეცნიერებისათვის (YS). გრანტი გულისხმობს 2 წლიან კვლევითი პროექტის დაფინანსებას 60 000 ლარით. (კონკურსზე რეგისტრაცია: 2 აპრილი-25 მაისი). აუცილებლად მიიღეთ მონაწილეობა და, როგორც მინიმუმ, შეიძინეთ საგრანტო პროექტის წერის გამოცდილება. 2. პარალელურად დაგეგმეთ ევროკავშირის კვლევებისა და ინოვაციების … Continue reading →

პასუხისმგებლობიანი მეცნიერებისა და რეფლექსიური საზოგადოებისათვის

ქართული მეცნიერების ნებისმიერი წარმატება ყველაზე ძალიან უხარია შოთა რუსთაველის საქართველოს ეროვნულ სამენციერო ფონდს. განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ეს წარმატება სახელმწიფო გრანტის ფარგლებში დაფინანსებული კვლევის შედეგია. მე, რიგითი ფონდელი, გამახარა ამ დღეებში ქართულ მედიაში გავრცელებულმა ინფორმაციამ ოქსფორდის ბოდლიანის  ბიბლიოთეკაში საუკუნოვანი დოკუმენტის – რუსეთის წინააღმდეგ ქართველთა პეტიციის მიგნებამ. დოკუმენტი 1907 წლის ჰააგის კონფერენციისათვის მომზადდა და 3000-მდე ქართველის ხელმოწერა … Continue reading →

დოვლათიანობის ინდექსი

ლეგატუმ ინსტიტუტის მიერ გამოთვლილი ქვეყნების დოვლათის ინდექსი საშუალებას იძლევა, დავაკვირდეთ, შევაფასოთ და გავაანალიზოთ ქვეყნის განვითარება, მოქალაქეთა კეთილდღეობისა და დოვლათიანობის დინამიკა. დოვლათის ინდექსის  შემადგენელია: ეკონომიკური, ბიზნეს გარემოს, სახელმწიფო მართვის, განათლების, ჯანდაცვის სისტემის, უსაფრთხოებისა და დაცულობის, პიროვნების თავისუფლების, სოციალური კაპიტალის, ბუნების დაცვის კომპონენტები. 2016 წლის რეპორტი ასახავს მსოფლიოს 149 ქვეყნის დოვლათის ინდექსს, სადაც საქართველო 84-ე ადგილზეა განთესილი. საქართველოს … Continue reading →

სიცოცხლის მეცნიერთა ხელფასი

ჟურნალ The Scientist-იმა გამოაქვეყნა სიცოცხლის მეცნიერთა ხელფასების კვლევა. კვლევამ დაასკვნა, რომ სიცოცხლის მეცნიერებაში: ზოგადად 2016 წელს გაცემული ხელფასები ოდნავ მეტია ვიდირე 2015 წელს; კაცებს უფრო მაღალი ხელფასი აქვთ ვიდრე ქალებს; კაცები დომინირებენ ბიოინფორმატიკის მიმართულებით, ქალები – მიკრობიოლოგიის მიმართულებით, გენდერული ბალანსი დაცულია მხოლოდ კლინიკურ კვლევებში; ყველაზე მაღალი ხელფასია ბიოტექნოლოგიაში და ყველაზე დაბალი მიკრობიოლოგიაში, (სადაც ქალთა დომინაციაა); … Continue reading →

რა უნდა გავითვალისწინოთ სამეცნიერო სტატიის მომზადებისას

1865 წელს, როდესაც ბრნოს მონასტრის ბერმა გრეგორ მენდელმა „გენტიკური დამემკვიდრების კანონის” შესახებ პუბლიკაცია მოამზადა, დადგა არჩევანის წინაშე, რომელ ჟურნალში გამექვეყნებინა სტატია. უსახსრობის გამო ადგილობრივი გერმანულ ენოვანი ჟურნალი „ბრნოს ბუნების ისტორიის საზოგადოების შრომები“ აირჩია. შემდეგ შეიძინა ჟურნალის რამდენიმე ეგზემპლარი და ფოსტით გაუგზავნა იმ მეცნიერებს, ვისი აზრიც მისთვის მნიშვნელოვანი იყო. გაუგზავნა ჩარზ დარვინსაც ინგლისში. ეს ის პერიოდია, როდესაც … Continue reading →

პალატა 2020

ფუტურისტული მედიცინის შემოთავაზება – პალატა-2020 – არქიტექტურის, დიზაინის,  ტექნოლოგებისა და ჯანდაცვის მეცნერებების ნაზავს წარმოადგენს. NXT Health-ის მიერ შექმნილი პროექტი გვპირდება, რომ უზრუნველყოფს სწრაფ, მრავალფუნქციურ,  ძალისხმევის დამზოგავ და სადა სამედიცინო მომსახურებას. 2010 წელს პროექტმა მოიპოვა „ჯანდაცვის დიზაინის ეროვნული ცენტრის (აშშ)“ ჯილდო .

პუბლიკაციების მთა

თომსონ როიტერის მონაცემებით, მის ბაზაში არსებული სტატიების თავფურცლები ერთად რომ დაალაგო, კილიმანჯაროს გაეჯიბრება სიმაღლეში. ამ სტატიების დიდი უმრავლესობიდან ერთხელ ან არასოდეს მოუყვანით ციტატა. (იხ. ვიდეო).

რეცეპტიანი და ურეცეპტო წამლების პარადიგმა

წამლის ურეცეპტოდ ყიდვა კომფორტულია მომხმარებლისათვის იმიტომ, რომ არ გჭირდება ექიმთან წასვლა, სამედიცინო გამოკვლევებისა და ანალიზების გაკეთება. რა გაწუხებს და რა გშველის, ყველაზე კარგად თავად იცი და რაც მთავარია, თავდაჯერებული ხარ, რომ შენ ხარ მომხარებელი და არა პაციენტი. გამოცდილი, მორგებული მედიკამენტის საყიდლად სექტემბრიდან რეცეპტი დაგჭირდება. ეს ასოცირდება დამატებით წვალებასთან,  დროისა და ფულის დახარჯვასთან. ამას ერთვის მომხმარებლის … Continue reading →

ღვიძლის დეტოქსიკატორი

ეს სამგანზომილებიანი ბეჭდური მოწყობილობა ე.წ. “3D printed” ღვიძლს არ ჰგავს, მაგრამ შეუძლია ღვიძლის ფუნქცია შეასრულოს და სისხლი გაწმინდოს შხამებისაგან. UC San Diego Moores Cancer Center-ის მეცნიერებმა შეისწავლეს ნანონაწილაკები, რომლებიც ბოჭავენ სისხლში არსებულ ფორების წარმომქმნელ ტოქსინებს,  როგორიცაა მწერების შხამი, გესლი და ბაქტერიული ტოქსინები. ეს ტოქსინები, სისხლის უჯრედის კედელში ქმნის ფორებს, რომლებიც იონების უკონტროლო ნაკადის მიზეზი ხდება.  85 ნმ … Continue reading →

უბერებლობისა და დღეგრძელობის საიდუმლო?

უბერებლობის საიდუმლოს ამოხსნა იყო და არის ადამიანის თავსატეხი. იყო ჰიპოთეზები: უკვდავების ვაშლი, უკვდავების წყარო, სიცოცხლის ელექსირი, პანაცეა, ამბროზია, ბალზამი, კიდევ ბევრი სხვა. ამ საიდუმლოს ამოხსნის მცდელობა ზოგისთვის ოცნებაა, ზოგისთვის ალქიმია, ვისთვის რწმენა. ბიბლიაშიც წაგვიკითხავს უფლის თვალში მართალი ადამიანების შესაშური დღეგრძელობის შესახებ. გრიგოლ ხანძთელმაც ხომ 102 წელი იცოცხლა… უბერებლობის და დღეგრძელობის შესახებ ყველაზე-ყველაზე თანამედროვე შეხედულებას არაფერი სცხია … Continue reading →

საქართველო და გლობალური ჯანდაცვა

7 აპრილი ჯანმრთელობის მსოფლიო დღეა. არ შეიძლება არ დავფიქრდეთ, თუ როგორია საქართველოში ჯანმრთელობის მდგომარეობა დანარჩენი მსოფლიოს ფონზე, რომელი ქვეყნები უნდა ავირჩიოთ სამაგალითოდ, ანდა საით მივმართოთ ძალისხმევა, რომ ღირსეული ჯანდაცვა გვქონდეს. მრავალი კომპეტენტური ორგანიზაცია აკვირდება ჯანდაცვის სიტუაციას მსოფლიოს მასშტაბით და მრავალი კვლევები ტარდება. საცნაურია, რომ ერების ჯანმრთელობაზე ყველაზე დიდ გავლენას ქვეყნის ეკონომიკა ახდენს. ყველაფერი რაც ეკონომიკას აუმჯობესებს … Continue reading →

7 აპრილი, 2014

7 აპრილი – დღე, როდესაც ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის პირველი ანსამბლეა შეიკრიბა და ორგანიზაციის კონსტიტუცია ოფიციალურად შევიდა ძალაში. 1950 წლიდან მთელი მსოფლიო აღნიშნავს ჯანმრთელობის დღეს და დაფიქრდება იმ დროისათვის ყველაზე კრიტიკულ პრობლემაზე. ჯანმრთელობის დღის წლევანდელი თემაა გადამტანი ვექტორებით ანუ მწერის ნაკბენით გავრცელებული ინფექციური დაავადებები. ეს დაავადებებია: დენგეს, ჩუკუნგუის, დასავლეთ ნილოსის და ყირიმ-კონგოს ცხელებები, ტკიპისმიერი ენცეფალიტი, ლაიმის … Continue reading →

წარმატებული vs. უნიათო ადამიანი

წარმატებული ადამიანის ქცევა განსხვავდება წარუმატებელი ადამიანისაგან. ამაში სადაო არც არაფერია, მაგრამ დაფიქრებად ღირს. ქცევითი მახასიათებლების საფუძველზე იქმნება პირველი შთაბეჭდილება და მოლოდინები.  სამსახურეობრივი წარმატების საკითხებში მრჩეველმა კომპანია პეტრამ მოამზადა ბარათი, რომელზეც გამოსახულია 16 მთავარი ხასიათი, რაშიც წარმატებული ადამიანი არასოდეს არ ჰგავს უნიათოს.               წარმატებული vs. უნიათო         ცვლილებები უხარია  vs.  ცვლილებები … Continue reading →

გამოცდილება თუ ინოვაციურობა?

 ბიო-სამედიცინო მეცნიერებები და ტექნოლოგიები ისე სწრაფად ვითარდება, რომ სამედიცინო ინფორმაციის მოცულობა პრაქტიკულად ორმაგდება ყოველ 5 წელიწადში. ჰარვარდის სამედიცინო სკოლის კვლევების თანახმად, მარტო 2012 წლის განმავლობაში ძირითადი სასწავლო მასალის 20% შეიცვალა ახალი სამედიცინო მტკიცებულებებისა და გაიდლაინებში განხორციელებული ცვლილებების გამო [1]. სამედიცინო ინოვაციების შემოსვლასთან ერთად იცვლება საექიმო პროცედურების, მიდგომებისა და გადაწყვეტილებების მიღების სტილი. ავიღოთ ტელემედიცინა, დისტანციური სამედიცინო … Continue reading →

მერკ სერონოს ინოვაციის თასი